Yenidoğan cilt rengi pembe-kırmızıdır. Zamanında doğan bebeğin cildi vernix caseosa adı verilen koruyucu bir katman ile kaplıdır.
Erken doğan bebeklerin derisi ince, yağ dokusu az ve lanugo tüyleri boldur. Tırnakları pek gelişmemiştir.
Zamanından geç doğan bebeklerin ise el ve ayak derisinde buruşma ve pullanma olabilir. Tırnakları parmak uçlarını geçebilir.
Bebeğinizin cildinde tedaviye gereksinim olmayan döküntü ve doğum lekeleri bulunabilir.
Toksik eritem: Tek tek veya gruplar halinde ortası beyaz-sarımsı kabarıklık içeren kırmızı döküntülerdir. Bebeğin 2.gününde görülür, genelde 1 hafta içinde kaybolur ve tedavi gerektirmez.
Milia: Burun, alın ve çenede gözlenen inci beyazı renkte ve topluiğne başı büyüklüğündeki döküntülerdi. Birkaç haftada kaybolur ve tedavi gerektirmez.
Bebeklerde isilik (miliarya): Ter kanallarının tıkanıklığına bağlı gelişir. Genelde sıcak çevre koşullarında oluşur. Bebek uygun ısı koşullarında tutulmalı, duş aldırılmalı ve cildi nemlendirici kremlerle nemlendirilmelidir.
Bebeklik sivilcesi (yenidoğan aknesi): Anneden geçen hormonların etkisi ile gözlenir. Genellikle tedavi gerektirmez, kendiliğinden iyileşir.
Hemanjiom (gül lekesi, damar beni): Pürüzlü yapıda deriden kabarık çileğe benzer döküntülerdir. Genellikle tedavi gerektirmez ve 1 yaşına doğru kendiliğinden geriler.
Mongol lekesi: Genelde sırt ve kalçada gri mavi renkli görünümlü lekelerdir. Çoğunlukla 1 yaşına doğru kaybolur.
Salmon lekesi “leylek ısırığı”: Burun kökü, alın, üst göz kapağı bölgelerinde yerleşen koyu pembe renkli lekelerdir. Genelde birkaç ayda geriler.
Bebeklerin kafası vücutlarına göre biraz daha büyük görünür. Normal yol ile doğan bebeklerin uzamış görünümde kafa yapısı olabilir. Sezeryan ve makat doğumlarda baş yuvarlaktır. Yenidoğanın ön ve arkada olmak üzere 2 bıngıldağı bulunur. İlk 3 ay içinde arka bıngıldak, 18. ayına kadar ön bıngıldağın kapanmasını bekleriz.
Doğum zorluğuna bağlı başta şişlikler olabilir.
Sefal hematom: Tek kemiğe sınırlı deri altı kanamadır
Kaput suksadeneum (doğum şişi): Saçlı deri altında sıvı toplanmasıdır
Her ikisi de kendiliğinden geriler.
Bebeğin anne karnındaki yatış pozisyonuna bağlı yüzde asimetrik bir görünüm bulunabilir.
İlk göz muayenesi doğumdan hemen sonra yapılmaktadır ve poliklinik takiplerinde devam etmektedir.
Yenidoğanların görme duyuları çok iyi gelişmemiştir, ilk etapta bulanık görürler
Her 2 gözünü birlikte kullanmayı öğrene kadar şaşılıklar gözlenebilir. Gözü kontrol eden kaslar arasındaki bu dengesizlik ilk 3 ayda normaldir. 3.aydan sonra devam ederse göz hekiminin değerlendirmesi gerekir.
Kimi zaman normal doğum sonrasında sklera dediğimiz gözün beyaz kısmında konjonktiva altı kanamalar gözlenebilir.
Gözyaşı kanal tıkanıklığı, bir veya her iki gözde yaşarma ile seyreder. Masaj ve nemli kompresler ile silinmesinden fayda görürler. Çoğunlukla 6.aydan sonra kendiliğinden geriler.
Ebstein incileri: Sert damağın iki yanındaki kistik oluşumlardır. Doğumdan birkaç hafta sonra kaybolurlar.
Pamukçuk: Anne sütü ile beslenen bebeklerin dillerinde beyazlık olabilir. Eğer katman şeklinde görülürse pamukçuk açısından değerlendirilmesi gereklidir. Bebekte huzursuzluk, beslenme bozukluğuna neden olabilir. Emzik ve biberonun pamukçuk oluşumunda kolaylaştırıcı etkisi bulunur. Anne meme başının kendi sütü ile temizlenmesi önemlidir. Ağız içerisindeki pamukçuğun tedavi edilmesi gereklidir.
Göğüs çevresi baş çevresine göre 1-2 cm küçüktür. Zamanında doğan yenidoğanın solunum sayısı 30-40/dakikadır. Fiziksel aktivite, uyanıklık, ağlama solunum sayısını arttırır.
Zamanında doğan yenidoğanlarda meme dokusunda büyüme gözlenebilir. “Büyücü sütü” yada “cadı sütü” olarak ifade edilen süte benzer bir salgı gelebilir. Anneden geçen östrojen hormonunun etkisiyle gelişir. Hiçbir müdahale yapılmadan kendiliğinden geriler, meme dokusunun ovulmasına veya sıkılmasına gerek yoktur.
Göbek kordonunun düşmesi ilk 2 hafta içerisinde gerçekleşir. Bezinin üzerinde temiz ve kuru tutulması yeterlidir.
Yenidoğan erkek bebeklerin sünnet derisi sıkıdır ve geri çekilmesi mümkün olmayabilir.
Yumurtalıklar kese içerisinde olup olmadığı muayene esnasında tespit edilir.
Bazı erkek bebeklerde hidrosel adı verilen yumurtalık kesesinde sıvı bulunabilir, genelde birkaç ay içerisinde kendiliğinden geriler.
Kız bebeklerde gebelikte anneden geçen hormonların etkisi ile şeffaf, beyaz veya kimi zaman kanlı vajinal akıntı gözlenebilir. Çoğunlukla geçici ve tedaviye gerek olmayan durumlardır. Takip eden hekimine bilgi verilmesi uygundur.
Yenidoğan bebek takibinde
- doğum anı ve doğumun hemen sonrasında,
- ilk 48 saatte
- 15.gün
- 30 gün-40 gün aralıklarında ve sonrasında ilk 1 yaşta aylık olarak izlenmesi gereklidir.
Hastalık bulgularının saptanması, hastalıklardan korunma, sağlıklı büyüme ve gelişme, ailelere rehberlik etme açısından çocuk doktoru takibi önem taşır.